2021-08-25 03:17:33
WSJ: АҚШнинг Ўзбекистонда ўз аксилтеррор кучларини жойлаштириш сўровига Путин розилик бермадиВашингтон ҳукумати Афғонистондан ўз қўшинларини тўлиқ олиб чиқиш арафасида Марказий Осиë¸ хусусан¸ Ўзбекистон ҳукумати билан хос музокаралар олиб борган.
АҚШ қўшинлари чиқиши ортидан Афғонистоннинг минтақани беқарорлаштирувчи ҳудудга айланиши олдини олиш мақсадида Вашингтон қўшни давлатлар¸ хусусан¸ Ўзбекистонда ўз аксилтеррор кучлари ва дрон базасини жойлаштиришни таклиф қилган.
Аммо Тошкентга қилинган бу таклифга рад жавобни Москва – Россия президенти Владимир Путин берган.Бу ҳақда АҚШ ва Россия ҳукумати расмийларига таяниб Wall Street Journalнашри 19 август куни хабар берди.
Нашр гаплашган иккала давлат мулозимларига кўра¸ 2021 йил 16 июнида Женевада ўтказилган илк саммитда АҚШ президенти Жо Байден Владимир Путин билан Афғонистондан Америка ҳарбийлари чиққанидан сўнг пайдо бўладиган янги террорчилик таҳдиди ҳақида гаплашган.
Бу таҳдидни бартараф этиш мақсадида Вашингтон раҳбари Афғонистонга қўшни давлатлар – Ўзбекистон¸ Тожикистон ва Қирғизистонда АҚШ дронлари ва аксилтеррор кучларини жойлаштириш режаси борлигини билдирган.
“АҚШ ва Россия президентлари ўртасида аввал хабар қилинмаган бу мавзудаги сўзлашув Байден маъмуриятининг ушбу умидини деярли пучга чиқарди”¸ деб ëзади WSJ.
Женевадаги суҳбатда Путин Россия АҚШнинг Марказий Осиëдаги ҳар қандай ролига Москва қарши эканини очиқ айтган ва Хитой позицияси ҳам айни эканини билдирган.
Шунга қарамай¸ АҚШ расмийлари минтақа¸ хусусан¸ Ўзбекистон мулозимлари билан хавфсизлик соҳасидаги ҳамкорлик мавзусидаги музокараларни давом эттирган.
Оқ уй маъмуриятининг юқори даражали расмийси Тошкент конференцияси доирасида минтақа Ташқи ишлар вазирлари билан учрашган эди. 15 июль¸ 2021 йил
Хусусан¸ жорий йил июлида Тошкентда ўтказилган халқаро конференцияга келган АҚШ делегацияси раҳбари¸ хавфсизлик бўйича юқори даражали Оқ уй расмийси Elizabeth Sherwood-Randall ўзбек расмийлари билан террорчиликка қарши ҳамкорлик масаласини муҳокама қилган.
Айни июль ойида Ўзбекистон Ташқи ишлар вазири Абдулазиз Комиловни Вашингтонда қабул қилган АҚШ Давлат котиби ва Мудофаа вазирлари ҳам ҳамкорлик истиқболи ҳақида гаплашган. Шу мавзудаги музокаралар Тожикистон дипломатлари раҳбари билан ҳам ўтказилган.
АҚШ ва Ўзбекистон дипломатлари раҳбарлари Вашингтонда. 1 июль¸ 2021 йил Айрим АҚШ таҳлилчилари¸ минтақа давлатлари АҚШ билан ҳарбий ҳамкорлик¸ хусусан¸ ўз еридан Америка ҳарбийларига жой бериш-бермаслик масаласида Россиянинг қаттиқ таъсирини ҳис қилишига қарамай¸ уларда нисбий эркинлик мавжудлигига ишонади.Хусусан¸ Wall Street Journal мухбири гаплашган АҚШ Давлат департаментининг Марказий Осиë бўйича собиқ мулозими Пол Гобл шундай фикр билдирган.
“Москвада Марказий Осиë давлатларига таъсир ўтказиш ричаглари бор. Лекин бу таъсир мутлақ эмас”¸ деган Гобл.
АҚШ кучлари Афғонистондан чиқиб кетиши ортидан мамлакатнинг Толибон ҳукмига ўтиши Марказий Осиëга туташ бу давлатнинг яна халқаро террорчилар бошпанасига айланиш эҳтимолини кучайтирди.Июнь ойида Конгрессга берган ҳисоботида АҚШ Қуролли кучлари штаби бошлиғи¸ генерал Марк Миллей икки йил ичида террор гуруҳларининг Афғонистонда қайтадан ўринлашув эҳтимолини “ўртача” деб баҳолаган эди. Аммо ўтган якшанба куни сенаторлар учун ўтказилган махсус брифингда генерал бу муддатнинг қисқаргани ва Афғонистоннинг террорчилар тўпланадиган ҳудудга айланиш хавфи кучайганини билдирди.
Вазиятнинг кутилганидан кўра тезроқ ëмонлашганига қарамай¸ 19 август куни Америка нашрига юборган ëзма жавобида Россия Ташқи ишлар вазири ўринбосари Сергей Рябков Москванинг Марказий Осиëда АҚШ ҳарбийларини яқинлаштирмаслик масаласидаги позицияси ўзгаришсиз қолаëтганини таъкидлаган."АҚШнинг Марказий Осиëга ўз ҳарбийларини жойлаштириши қайсидир бир шаклда бу мамлакатлар ëки улар қўшнилари хавфсизлигини кучайтиришини биз тасаввур қила олмаймиз. Бу Россия манфаатларига мутлақо хизмат қилмайди”¸ дейилган Москва дипломатлар идорасидан 19 август куни АҚШ нашрига юборилган жавобда.
102 viewsedited 00:17