2021-06-01 13:06:44
DİN VƏ FİTRƏT
Dünən 8 yaşlı qızımla "Yalnız Sənə ibadət edir və yalnız Səndən yardım istəyirik" (Fatihə surəsi, 5-ci ayə) ayəsi çərçivəsində söhbət etməyə başlamadan öncə ona bu ayəni necə başa düşdüyü barədə suallar verdim. Uşaq mənim suallarım əsasında Allahın təkliyindən tutmuş ibadət məfhumuna, Allahdan yardım istəməklə məxluqatdan yardım istəməyin arasındakı fərqlərdən tutmuş məxluqatdan istəməyin hüdudlarını müəyyənləşdirməyə qədər hər şeyi elə müfəssəl izah etdi ki, heç mənim nəyisə izah etməyimə ehtiyac qalmadı.
Söhbət elm əhlinin dizinin dibində elm almış və ya cild-cild kitab oxumuş, on illərlə elm məclislərində oturmuş yetkin yaşda bir müsəlmandan yox, 8 yaşında bir fidandan gedir. Bəs o bunu necə bacarır? Çünki Allahın dini asandır, tövhid sadədir. Tövhid insanın fitrətidir, Yaradıcısı tərəfindən onun qəlbinə yerləşdirilmiş bir toxumdur. Onun böyüyüb inkişafı etməsi üçün ehtiyacı olan yeganə şey isə münbit zəmin və əlverişli bir mühitdir. Onu bulandıran, anlaşılmasını qəlizləşdirən şey isə bizim elm dediyimiz qəliz təsnifatlar, istilahlar və fəlsəfələrdir. Dərk edilməsi çətinləşdiyi üçün nəinki uşaqlar, böyüklər belə onu anlayıb yaşamaqda çətinlik çəkirlər. Çətinlik çəkdikləri üçün isə idrak etmədən sadəcə terminologiyanı əzbərləyir və içimizdən hələ gələcək nəsillərin halını özünə dərd edənlərimiz belə çox vaxt həmin terminologiyanı uşaqlara sadəcə əzbərlətdirməklə kifayətlənirlər. Uşaq isə başa düşmədiyi məsələləri əzbərləməkdən sıxılır, bezir və Allah rizası üçün yox, papa rizası üçün o sıxıcı şeyləri öyrənməyə özünü məcbur hiss edir.
Təhsil və tərbiyə əzbərləmək deyil. Qoyun terminologiyanı əzbərləməsin, amma o terminologiyanın əhatə etdiyi anlayışları ətinə və iliyinə yeritsin. Tövhid anlayışı onun vücudunda, əməlində və həyat tərzində təcəssüm etsin. İslamın şərtinin 5, imanın şərtinin 6 olduğunu bilməyib, lakin o şərtləri dibinə kimi yaşayıb, Rəbbinin hüzuruna ağ üzlə getmiş bir çox səhabə kimi...
Qeyd: Erkən yaşlarda qəlbə iman yerləşdirilməlidir. Hər hansı informasiyanı bilməyə gəldikdə isə bunu həyatın istənilən çağında əldə etmək mümkündür. Bunu erkən yaşlarda yanlış metodla dini təhsil almış biri kimi deyirəm.
Farhad Hajiyev
Bəyyinə | t.me/beyyinetv
276 viewsedited 10:06