PRAVOSITE.KZ - юридический канал

2023-04-09 18:15:50 Жеке құрам және негізгі қызмет бойынша ұйымның бұйрықтарын ресімдеу және тіркеу

Ұйымның бұйрығы дегеніміз не?
Бұл меншік нысанына (жеке, мемлекеттік) және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, заңды тұлғаның басшысы шығаратын өкімдік құжат.
Басшының шешімдерінің көпшілігі жедел, ұйымдастырушылық, өндірістік, кадрлық және басқа мәселелер бойынша нақты бұйрықтармен ресімделеді.
Бұйрықтардың түрлері, ресімдеу, тіркеу, сақтау тәртібі анықталады:
• "Мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарда құжаттама жасау, құжаттаманы басқару және электрондық құжат айналымы жүйелерін пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2018 жылғы 31 қазанындағы № 703 қаулысы.
• "Сақтау мерзімдерін көрсете отырып, мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдар қызметінде жасалатын үлгілік құжаттар тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрінің м.а. 2017 жылғы 29 қыркүйектегі № 263 бұйрығы.

Ұйымда шығарылатын бұйрықтардың түрлері

Негізгі (өндірістік) қызмет бойынша бұйрықтардың түрлері

Жеке құрам бойынша бұйрықтардың түрлері

Бұйрықтарды тіркеу және бұйрықтармен танысу тәртібі

Жеке құрам бойынша бұйрықтар шығару ерекшеліктері

Ұйым басшысының бұйрықтарының мазмұны, дайындау және ресімдеу тәртібі

Бұйрықтарды дайындау және ресімдеу жауапты тұлғаларды тағайындау

Негізгі қызмет және жеке құрам бойынша бұйрықтарды сақтау мерзімдері мен тәртібі

Істерді қалыптастыру тәртібі

Негізгі қызмет және жеке құрам бойынша бұйрықтарды мұрағатқа беру

Жауаптар мен түсініктемелер сайтта Открыть/Комментировать

2023-04-09 18:11:30 Оформление и регистрация приказов организации по личному составу и основной деятельности

Что такое приказ организации?
Это распорядительный документ, издаваемый руководителем юридического лица, вне зависимости от формы собственности (частная, государственная) и ведомственной принадлежности.
Именно приказами оформляется большинство решений руководителя по оперативным, организационным, производственным, кадровым и другим вопросам.
Виды, порядок оформления, регистрации, хранения приказов определяются:
• Постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2018 года № 703 "Об утверждении Правил документирования, управления документацией и использования систем электронного документооборота в государственных и негосударственных организациях".
• Приказом и.о. Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 29 сентября 2017 года № 263 "Об утверждении Перечня типовых документов, образующихся в деятельности государственных и негосударственных организаций, с указанием срока хранения".

Виды приказов, издаваемых в организации

Виды приказов по основной (производственной) деятельности

Виды приказов по личному составу

Порядок регистрации приказов и ознакомления с приказами

Особенности издания приказов по личному составу

Содержание, подготовка и порядок оформления приказов руководителя организации

Назначение ответственных лиц за оформление и регистрацию приказов

Сроки и порядок хранения приказов по основной деятельности и личному составу

Порядок формирования дел

Передача в архив приказов по основной деятельности и личному составу

Полная версия статьи Открыть/Комментировать

2023-04-09 18:01:18 Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша жұмыс режимі
Жұмыс уақыты мен демалыс уақытының режимі, жалақы мөлшерімен қатар, әр жұмыскерді жұмысқа орналасу кезінде қызықтыратын негізгі еңбек жағдайларының бірі болып табылады.
Кәсіпорын үшін жұмыс режимі - оның өнімділігі мен экономикалық тиімділік деңгейін анықтайтын еңбекті ұйымдастырудың маңызды факторы болып табылады.
Нормативтік реттеу Қазақстан Республикасының Еңбек кодексімен (қысқартылған - ҚР ЕК) қамтамасыз етіледі.

Жұмыс уақыты - түсінік
Бұл жұмыскердің жұмыс берушінің актілеріне және еңбек шартының талаптарына сәйкес еңбек міндеттерін орындайтын уақыты, сондай-ақ еңбек заңнамасына, ұжымдық шартқа, жұмыс берушінің актісіне сәйкес жұмыс уақытына жатқызылған өзге де уақыт кезеңдері.
Басқаша айтқанда, бұл жұмыскер ұйымның еңбек тәртібіне бағынатын және өзінің лауазымдық міндеттерін орындауға міндетті уақыт.

Жұмыс уақытына не кіреді?
Жұмыс уақытында қосылады:
• дайындық-қорытынды жұмысы (наряд-тапсырма, материалдар, құралдар алу, техникамен, құжаттамамен танысу, жұмыс орнын дайындау және жинау, дайын өнімді тапсыру және басқалар);
• уақытының кезеңдері, еңбек технологиясында, еңбекті ұйымдастыруда; еңбекті қорғау және еңбек қауіпсіздігі қағидаларында көзделген үзілістер, оның ішінде ауысымішілік және арнайы үзілістер, баланы тамақтандыруға арналған үзілістер ;
• жұмыскер өзінің уақытына еркін иелік ете алмайтын жұмыс орнында болу немесе жұмысты күту уақыты;
• мереке және демалыс күндеріндегі кезекшіліктер; үйдегі кезекшілік;
• еңбек, ұжымдық шарттарға, жұмыс берушінің актілеріне немесе Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес басқа да кезеңдер жұмыс уақытына жатады.<ҚР ЕК 67 бабы>
Тынығуға және тамақтануға арналған (түскі үзілістер)үзілістер жұмыс уақытына қосылмайды. <ҚР ЕК 81 бабы>

Жұмыс уақытының ұзақтығы

Жұмыс уақытының түрлері - ұзақтығы қалыпты, ұзақтығы қысқартылған және толық емес жұмыс уақыты

Жұмыс аптасы - түрлері, ұзақтығы

Жұмыс күні қанша сағатқа созылады?

Арнайы жұмыс уақытының режимі

Түнгі уақыттағы жұмыс

Үстеме жұмыс

Жұмыс уақытын жүргізу

Жауаптар мен түсініктемелер сайтта Открыть/Комментировать

2023-04-09 17:56:47 Режим работы по законодательству Республики Казахстан
Режим рабочего времени и времени отдыха, наряду с размером заработной платы, является пожалуй одним из основных условий труда, интересующих каждого работника при трудоустройстве.
Для предприятия режим работы - это важнейший фактор организации труда, определяющий уровень его производительности и экономической эффективности.
Нормативное регулирование обеспечивается Трудовым кодексом Республики Казахстан.

Рабочее время - понятие
Это время, в течение которого работник в соответствии с актами работодателя и условиями трудового договора выполняет трудовые обязанности, а также иные периоды времени, которые в соответствии с трудовым законодательством, коллективным договором, актом работодателя отнесены к рабочему времени.
Другими словами, это время, когда работник подчинен трудовому распорядку организации и обязан выполнять свои должностные обязанности.

Что входит в рабочее время?

Продолжительность рабочего времени

Виды рабочего времени - нормальная продолжительность, сокращенная, неполное рабочее время

Рабочая неделя - виды, продолжительность

Сколько часов длится рабочий день?

Специальные режимы рабочего времени

Работа в ночное время

Сверхурочная работа

Учет рабочего времени

Ответы и разъяснения на сайте Открыть/Комментировать

2023-03-26 09:24:43 Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша жұмыскердің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзу

Жұмыскер өз бастамасы бойынша жұмыстан шығу кезінде жұмыс берушіге қандай мерзім ішінде хабарлауы керек?
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің (ҚР ЕК) 56-бабына сәйкес, егер хабарламаның неғұрлым ұзақ мерзімі еңбек шартының өзінде көрсетілмесе, жұмыскер өз бастамасы бойынша жұмыс берушіні бұл туралы кемінде бір ай бұрын хабардар ете отырып, еңбек шартын бұзуға құқылы. Сондықтан, өтініш бермес бұрын еңбек шартының талаптарын мұқият қарап шығыңыз.
Өтініш беру фактісінің өзі жұмыс орнынан өз еркімен кетуге немесе жұмысқа шықпауға құқық бермейді. Жұмыскердің мұндай әрекеттері бос жүру ретінде қарастырылуы мүмкін және жұмыс берушінің бастамасы бойынша жұмыстан босату түрінде тәртіптік жауапкершілікке тартылуы мүмкін. Басқаша айтқанда - "баб бойынша жұмыстан босату".
Хабарламаның ұзағырақ мерзімі (мысалы, екі ай):
тұтастай алғанда ұйымның немесе оның жеке құрылымдық бөлімшесінің жұмысы байланысты болатын "негізгі" лауазымдар үшін;
еңбек нарығында жоғары сұранысқа ие лауазымдар (мамандықтар) үшін;
еңбек нарығында кадрлар тапшылығы бар лауазымдар (мамандықтар) үшін;
арнайы білімді, дағдыларды немесе арнайы оқытуды қажет ететін жұмыстар үшін;
маман компания қаражаты есебінен немесе компанияның ішкі әдістемелері мен технологиялары бойынша біліктілігін арттырудан өткен жағдайда қарастырылуы мүмкін.
Яғни, компания басшысының мұндай шешім қабылдауының себептері әртүрлі болуы мүмкін. Алайда, бұл мәселелер Тараптардың өзара келісімі бойынша ғана шешіледі.

Қандай жағдайларда бір айлық хабарлама мерзімі аяқталғанға дейін еңбек шартын бұзуға жол беріледі?

Бір ай жұмыс істеу міндетті ме?

Жұмыстан босатуға қалай дұрыс өтініш беруге болады?

Егер жұмыскер өтініш беріп, бірақ жұмыстан шығуға шешімін өзгертсе?

Егер жұмыскердің сынақ мерзімі аяқталмаса, бір айлық хабарлама мерзімін сақтау керек пе?

Егер жұмыскер материалдық жауапты тұлға болса, не істеу керек?

Белгіленген мерзім аяқталғанға дейін жұмыстан шығарылу қаупі неде?

Егер хабарлама мерзімі өтіп, еңбек қатынастары іс жүзінде жалғаса берсе не істеу керек?

Жұмыскердің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзу қалай жасалады?

Жауаптар мен түсініктемелер сайтта Открыть/Комментировать

2023-03-26 09:21:03 Расторжение трудового договора по инициативе работника по законодательству Республики Казахстан

За какой срок работник должен уведомить работодателя при увольнении по своей инициативе?
В соответствии со статьей 56 Трудового кодекса Республики Казахстан (ТК РК), работник вправе по своей инициативе расторгнуть трудовой договор, уведомив об этом работодателя не менее чем за один месяц, если более длительный срок уведомления не указан в самом трудовом договоре. Поэтому, прежде чем подать заявление, внимательно посмотрите условия трудового договора.
Сам факт подачи заявления не дает право самовольно покидать рабочее место или не выходить на работу. Такие действия работника могут расцениваться как прогул и влекут дисциплинарную ответственность в виде увольнения по инициативе работодателя. Иначе говоря - "увольнение по статье".
Более длительный срок уведомления (например, два месяца) может предусматриваться:
для "ключевых" должностей, от которых зависит работа организации в целом или ее отдельного структурного подразделения;
для должностей (специальностей), имеющих высокий уровень востребованности на рынке труда;
для должностей (специальностей), по которым имеется дефицит кадров на рынке труда;
для работ, на которых требуются специальные знания, навыки или прохождение специального обучения;
в случае прохождения специалистом повышения квалификации за счет средств компании или по внутренним методикам и технологиям компании.
То есть, причины принятия руководителем компании такого решения могут быть разные. Однако эти вопросы решаются исключительно по взаимному согласию сторон.

В каких случаях допускается расторжение трудового договора до истечения месячного срока уведомления?

Обязательно ли отрабатывать месячный срок?

Как правильно подать заявление на увольнение?

Если работник подал заявление, но передумал увольняться?

Нужно ли соблюдать месячный срок уведомления, если у работника не истек испытательный срок?

Как быть, если работник является материально ответственным лицом?

Чем грозит увольнение до истечения установленного срока?

Как быть, если срок уведомления истек, а трудовые отношения фактически продолжаются?

Как оформляется расторжение трудового договора по инициативе работника?

Полная версия статьи на сайте Открыть/Комментировать

2023-03-19 10:05:07 Аусымдық жұмыс
Қарау. 2023 жылға арналған ауысымдық жұмыс кестесі бар еңбек шарттарының өзекті нұсқалары
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің (қысқартылған – ҚР ЕК) 68 және 71 баптарымен жұмыс уақытының максималды ұзақтығы бекітілген, ол күнделікті 8 сағаттан немесе аптасына 40 сағаттан аспауға тиіс.
Бұл ережеден ерекшеліктер бар.
Еңбек заңнамасына, жұмыс берушінің актілеріне, ұжымдық немесе еңбек шарттарына сәйкес кәсіби өнер және мәдени демалыс ұйымдарының шығармашылық жұмыскерлері, бұқаралық ақпарат құралдарының жұмыскерлері, спортшылар, жаттықтырушылар үшін күнделікті жұмыс ұзақтығының өзге түрі белгіленуі мүмкін.
Кейбір ұйымдарда ұйымның өзінің жұмыс режимі жұмыс уақытының максималды ұзақтығынан асады. Мұндай жағдайларда ауысымдық жұмыс бекітілуі мүмкін.

Аусымдық жұмыс дегеніміз не?
Бұл тәулік ішінде екі не үш немесе төрт жұмыс ауысымындағы жұмыс. <ҚР ЕК 1 - бабы 1 - тармағы 6 - тармақшасы>
Бұл ретте, ауысымдық жұмыс жұмыскерлердің жұмыс уақытының (күнделікті және апталық) рұқсат етілген ұзақтығын ұлғайту мүмкіндігін көздемейді. Әр ауысым жұмысты тәуліктің әр уақытында орындайды, бірақ белгіленген жұмыс уақыты мен ауысымаралық үзілістерді сақтай отырып.
Егер де ұйым қызметінің ерекшелігі немесе жұмыскердің мүмкіндіктері күнделікті немесе апта сайынғы жұмыстың белгіленген ұзақтығының сақталуын қамтамасыз етуге мүмкіндік бермесе, еңбекті ұйымдастырудың басқа әдістері қолданылуы керек, мысалы, икемді жұмыс уақыты режимінде жұмыс істеу немесе жұмыс уақытының жиынтық есебі.

?! Ауысымдық жұмыс қашан бекітілуі мүмкін

?! Ауысым кестесін құру кезінде нені ескеру керек

! Аусымдық жұмыс кезінде еңбекақы төлеу

! Ауысымдық жұмыс кезінде түнгі, демалыс және мереке күндері еңбекақы төлеу

! Ауысымдық жұмыс кезінде үстеме жұмыс ақысын төлеу

! Жұмыс берушінің жұмыс уақыты нормасынан асып кеткені үшін жауапкершілігі

! Ауысымдық жұмыс кезіндегі еңбек шартының талаптары

Жауаптар мен түсініктемелер сайтта Открыть/Комментировать

2023-03-19 10:01:07 Сменная работа
См. актуальные версии трудовых договоров со сменным графиком работы на казахском и русском языках, по состоянию на 2023 год.
Статьями 68 и 71 Трудового кодекса Республики Казахстан (сокращенно - ТК РК) установлена максимальная продолжительность рабочего времени, которая не должна превышать:
40 часов в неделю;
8 часов в день.
Из этого правила есть исключения.
Для творческих работников профессиональных организаций искусства и культурного досуга, работников средств массовой информации, спортсменов, тренеров может устанавливаться иная продолжительность ежедневной работы в соответствии с трудовым законодательством, актами работодателя, коллективным или трудовым договорами.
В некоторых организациях режим работы самой организации превышает максимальную продолжительность рабочего времени. В таких случаях может устанавливаться сменная работа.

Что такое сменная работа?
Это работа в две либо в три или четыре рабочие смены в течение суток. <пп. 6) п. 1 ст. 1 ТК РК>
При этом, сменная работа не предполагает возможность увеличения допустимой продолжительности рабочего времени (ежедневной и еженедельной) работников. Каждая смена выполняет работу в разное время суток, но с соблюдением установленной нормы рабочего времени и междусменных перерывов.
Если же специфика деятельности организации или возможности работника не позволяют обеспечить соблюдение установленной продолжительности ежедневной или еженедельной работы, должны применяться другие способы организации труда, например работа в режиме гибкого рабочего времени или суммированный учет рабочего времени.

?! Когда может устанавливаться сменная работа

?! Что нужно учесть при составлении графика сменности

! Оплата труда при сменной работе

! Оплата труда в ночное время, выходные и праздничные дни при сменной работе

! Оплата сверхурочной работы при сменной работе

! Ответственность работодателя за превышение нормы рабочего времени

! Условия трудового договора при сменной работе

Ответы и разъяснения на сайте Открыть/Комментировать

2023-03-10 12:30:32 Қазақстандағы еңбек демалысының түрлері

Демалыс – демалу уақытының бір түрі ретінде,жұмыс орны (лауазымы) мен Еңбек Кодексімен белгіленген жағдайларда орташа жалақысын сақтай отырып, жұмыскердің жыл сайынғы демалуын қамтамасыз ету немесе әлеуметтік мақсаттар үшін жұмыскерді белгілі бір кезеңге жұмыстан босату болып табылады. <ҚР ЕК 80 бабының 1 тармағының, 13 тармақшасы>
Еңбек Кодексінің 22 және 23 баптарында жұмыс берушінің жұмыскерге тынығуға, және оған тең жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысына құқығы бекітілген.
Заңнамамен келесі түрлері қарастырылған:
жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы - жұмыскердің тынығуына, жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіруіне, денсаулығын нығайтуына және жұмыскердің өзге де жеке қажеттіліктеріне арналады және жұмыс орны (лауазымы) мен орташа жалақысы сақтала отырып, белгілі бір күнтізбелік күндер санына беріледі.
Жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы
ҚР еңбек демалысы келесі түрлерге бөлінеді:
негізгі – еңбек келісім шарты бойынша жұмыс атқаратын тұлғалардың бірін қалдырмай берілетін, міндетті сипатта болады;
қосымша – Еңбек кодексі және басқа да номративтік құқықтық актілеріне сәйкес жеке санаттағы персоналдарға берілетін, міндетті сипатта болады;
көтермелеу сипатындағы қосымша – еңбек, ұжымдық шарттарда жұмыскерлерге үздіксіз ұзақ жұмысы, маңызды, күрделі, жедел жұмыстарды, сондай-ақ өзге де сипаттағы жұмыстарды орындағаны үшін көтермелеу сипатындағы жыл сайынғы ақы төленетін қосымша демалыстар белгіленуі мүмкін, міндетті болып табылмайды. <ҚР ЕК 89 бабы>
Жалпы ұзақтығын есептеу кезінде негізгі және қосымша еңбек демалыстарының күндер саны қосылады.

Еңбек кодексі бойынша қанша күн демалыс беріледі (еңбек демалысының ұзақтығы)

Қосымша еңбек демалысы

Еңбек демалысының төлемі

Демалыс беру, ауыстыру не жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысынан кері шақыртып алу

Қолданылмаған еңбек демалысына өтемақы

Сайттағы жауаптар мен түсініктемелер Открыть/Комментировать

2023-03-01 13:15:01 Трудовой отпуск в Казахстане

Отпуск - это один из видов времени отдыха, под которым понимается освобождение работника от работы на определенный период для обеспечения его ежегодного отдыха или социальных целей с сохранением за ним места работы (должности) и в случаях, установленных Трудовым кодексом, средней заработной платы. <пп. 13) п. 1 ст. 1, ст. 80 ТК РК>
Право работника на отдых, равно как и обязанность работодателя предоставлять работнику ежегодный оплачиваемый трудовой отпуск, закреплены статьями 22 и 23 Трудового кодекса.
Законодательством предусматриваются следующие виды отпусков:
оплачиваемый ежегодный трудовой отпуск - предназначен для отдыха, восстановления работоспособности, укрепления здоровья и иных личных потребностей работника и предоставляется на определенное количество календарных дней с сохранением места работы (должности) и средней заработной платы.
социальный отпуск - освобождение работника от работы на определенный период в целях создания благоприятных условий для материнства, прохождения скрининговых исследований, ухода за детьми, получения образования без отрыва от производства и для иных социальных целей.

Ежегодный оплачиваемый трудовой отпуск

Сколько дней отпуска положено по трудовому кодексу (продолжительность трудового отпуска)

Дополнительный трудовой отпуск

Оплата трудового отпуска

Предоставление отпуска, перенос, отзыв из оплачиваемого ежегодного трудового отпуска

Компенсация за неиспользованный трудовой отпуск

Продолжение на сайте Открыть/Комментировать